Yazı İçeriği
Gebe Olduğundan Şüphelenmek
Genelde gebelikten şüphelenen hanımlar, adet dönemlerini takip ederek gebe olup olmadıklarını tahmin etmeye çalışırlar. Adet dönemi gelmesine rağmen adet görmeyen doğurganlık dönemindeki kadınlar, bunu gebelik lehine yorabilirler. Bu gebelikten şüphelenmek için doğru bir yöntemdir. Ancak, unutmamak gerekir ki adet düzensizliği veya gecikmesi yapabilecek bir çok gebelik dışı faktör de vardır. Bu nedenle bu yöntem şüphelenmek için kullanılan bir yöntem olmakla birlikte doğruluğu şüphelidir.
Doğurganlık dönemindeki bayanların genellikle yakınlarının, bayanın gebe olup olmadığından şüphelendikleri bazı durumlar da vardır. Bu durumlar genellikle gebelik belirtilerinin dışarıdan kişilerce gözlemlenmesidir. Gebelik belirtileri ile kişinin kendi gebeliğinden şüphelenmesi de elbette mümkündür. Ama, bunun için gebelik konusunda biraz tecrübe yaşamış olması gerekmektedir. Gebelik tecrübesi olmayan bayanlarda bu durumu genellikle kişiyle yakın ortamda bulunan anne, kaynana veya komşu gibi kişiyi dışarıdan gözlemleyen ve daha önceden gebelik tecrübesi olan kişiler belirleyebilirler. Ancak, bayanın kendisinin artan gebeliklerine bağlı oluşan tecrübeleriyle ve kendine özgü oluşabilen bazı gebelik belirteçlerini sonraki gebelik ihtimali durumlarında kullanabilmesiyle, diğer tecrübe sahibi kişilerden daha net bir şekilde gebelik şüphesini hissetmesi mümkün olabilecektir.
Gebelik belirtileri kişiye özgü belirtiler olabileceği genellikle gebelikte başlayan hormonal değişikliklerin vücutta oluşturduğu yansımalardır. Bunlar göğüslerde gereginlik hissi, göğüslerde şişme, bulantı, kusma, kokuya karşı hassasiyet gibi bilindik belirtiler olabileceği gibi uykuya meyilde artış, diz ağrısı gibi kişiye özel belirtiler de olabilir. Ancak, gebelik belirtileri üzerinden de gebelikten sadece şüphelenilebilir. Oluşan gebelik belirtileri başka nedenlerden de oluşmuş olabilir. Bu durum da sadece şüphelenmek için kullanılabilecek bir yöntem olup, kesin olarak gebeliğin olduğunu göstermez.
Gebe ve Gebelik testleri
İdrar Kiti ( İdrardan Gebelik Testi)
Gebelik şüphesi olan, adetinin geciktiğini düşünen ve ek olarak bazı gebelik belritileri de olabilen doğurganlık dönemindeki kadınların uygulayabilecekleri en kolay yöntem bir eczaneden veya aile sağlığı biriminden kolayca alabilecekleri “Gebelik Testi” kiti olacaktır. Bu kit idrardan, gebe olup olmadığınızı anlamaya yarayan basit bir testtir. Testin sonucunda bir çizgi çıkması gebelik olmadığını düşündürse de gebelik lehine kuvvetli şüpheniz varsa ve/veya gebeliğiniz çok erken dönemlerdeyse testi bir iki gün sonra tekrarlamanızı öneririm. Testin sonucunda iki çizgi çıkması ise gebelik lehine yorumlanır. Dikkat edin, tekrar hatırlatalım. Bu testte gebelik lehine çıkan iki çizgi büyük ihtimalle gebe olduğunuzu gösterir. Ama testi uyguladıktan sonra çıkan tek çizgi GEBE OLMADIĞINIZI KESİN GÖSTERMEZ, birkaç gün sonra tekrarında fayda vardır. Ancak, bu testteki sonuç da kesin sonuç değildir. Peki, idrarda gebelik testi tek çizgi çıktıysa, ne yapmalıyız? Bu tür durumlar için kan tahlili ile gebelik testi çok daha doğru sonuç verecektir.
ß-hcg (Kandan Gebelik Testi)
Gebelik denilince olmazsa olmaz olan test, kan örneğinde ß-hcg dediğimiz tahlilin yapılmasıdır.ß-hcg testi, idrardan bakılan teste göre daha erken dönemlerde bile gebeliği gösterebilmektedir ve doğruluğu idrardan bakılan teste göre daha yüksektir. ß-hcg testinin sonucunda sayısal bir değer elde edilir. Bu sayısal değerin düşük, normal, yüksek olması bile hekime bazı durumlardan şüphelenmesini sağlayabilir. Ayrıca, ß-hcg testinin gün aşırı yapılması ile test sonucunun katlamalı artması bize kişinin normal bir gebeliği olduğunu düşündürmektedir. ß-hcg seviyeleri düşük ve takrarlayan gün aşırı ß-hcg ölçümlerinde katlamalı olarak yükselmeyen beta-hcg seviyeleri bize gebelikte bir sorun olabileceğini düşündürtür. Gebeliğin ilk dönemlerinde önce yüksek sonra düşük olarak çıkması yani ß-hcg testinin bırakın yükselmeyi tam tersine düşmesi ise gebeliğin sonlanmakta olduğunu düşündürür. Peki, ß-hcg testi de kesin olarak gebelik teşhisi koydurur mu? Cevabımız yine hayır.
Kesin Gebelik Teşhisi
Tüm bu tahliller pozitif çıkmış olsa bile kesin GEBELİK TEŞHİSİ koydurmaz. KESİN OLARAK GEBELİK TEŞHİSİ ANCAK ULTRASOUND GRAPY (USG) İLE KONULUR. Bu nedenle test sonuçlarına göre gebe olduğunu düşünen tüm kadınların mutlaka bir Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanına başvurarak gebeliğin varlığını kesinleştirmesi gerekir. Bunun için Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olan hekim USG ile gebenin karnını kontrol ederek öncelikle gebelik kesesinin oluşup oluşmadığını görmeye çalışacaktır. Gebelik kesesi oluşmamış ama ß-hcg yüksekliği olan gebelere kontrol önerecektir. Ancak, genellikle USG ile kontrolde gebelik çok yeni değilse gebelik kesesi görülebilmektedir. Hatta, biraz daha ileri bir dönemse bebeğin kalp atışları da görülebilmektedir. Gebelik kesesinin görülmüş olması KESİN GEBELİK TEŞHİSİdir.
Gebe Aile Hekimine Ne zaman Başvurmalı?
Dikkat ettiyseniz buraya kadar aile hekimine mutlaka başvurmanızı size önermedim. Çünkü, kesin teşhis olmadan aile hekiminize başvurmanızın çok anlamı olmayacaktır. Kesin gebelik teşhisi konulmadan aile hekimine başvurduğumuzda aile hekiminiz benim burada anlattığım bilgileri sizinle paylaşacak ve sizleri Kadın Doğum Hekimine yönlendirecektir. Ancak, aile hekiminiz sizin daha önceden geçirdiğiniz hastalıklarınızı, kronik rahatsızlıklarınızı, kullandığınız ilaçlarınızı, yaşınızı, hayat tarzınızı bildiği için sizlere ek bilgilendirme yapabilir ve önerilerde de bulunabilir. Şart olmamakla birlikte aile hekiminizi konudan haberdar etmeniz hem aile hekiminizle aranızdaki diyalog açısından hem de sizin var olan özel durumlarınıza göre yönlendirmeyi aile hekiminin yapmasının daha doğru olması açısından da daha iyi olabilecektir.
Ancak, kesin gebelik teşhisiniz konduktan sonra MUTLAKA AİLE HEKİMİNİZE başvurunuz ve bu bilgiyi aile hekiminizle paylaşınız. Çünkü, Sağlık Bakanlığımızın uygulamaları nedeniyle, gebelik dönemi boyunca aile hekiminiz ve aile sağlığı elemanınız sizi Kadın Doğum Uzmanı’nın dışında ayrıca izleyecektir ve bazı konularda bilgilendirmeler yapacaktır. Siz durumunuzu aile hekimliğinizle paylaşınca aile sağlığı elemanı tarafından sizin bilgileriniz gebe olarak programa girilecek ve size gebelikle ilgili bilgilendirmeler ve bazı işlemler yapılacaktır. Ayrıca, size belli dönemlerde aile hekimliği birimine gelmeniz söylenecektir ve bu konuda da hatırlatmalar yapılacaktır. Aile hekimliği biriminde ayrıca gebelik boyunca uygulanması gereken aşılarınız da uygulanacaktır. Aile hekimliğine GEBELİĞİNİZİ BİLDİRMEDİĞİNİZ durumlarda Sağlık Bakanlığının direktifleri doğrultusunda, konuyla ilgili tutanaklar tutularak bir dizi resmi işlem başlatılacaktır. Ayrıca gebelik dönemi boyunca almanız gereken tıbbi danışmanlık hizmetinden ve yapılması gereken aşı gibi hizmetlerden faydalanamamış olacaksınız.
Saygılarımla,
