Yazının son güncellemesi 6 Eylül 2019, güncellemeyi yapan Hekimsel.com
[vc_row full_width=”stretch_row” css=”.vc_custom_1545636542673{background-image: url(/hekimsel-content/uploads/2018/01/hekimsel-arka-plan-renkli-soldurulmuş-2.jpg?id=5024) !important;}”][vc_column css=”.vc_custom_1562765551692{background-color: #efefef !important;}”][vc_column_text]Aşılar konusunda son zamanlarda tüm dünyada tuhaf bir tepki türü oluşmaya başladı. Aslında, bu tepki türü eskiden beri vardı ancak bilginin ve dolayısıyla da sorgulanmayan bilginin de internet çağıyla birlikte hızla yayılabilmesi bu durumu çok daha fazla göz önüne çıkarmaya başladı. Bu nedenle Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “aşı” konulu sayfada ayrıntılarıyla belirtilen durumları bu yazımda da paylaşmak istedim.
Aşı Nedir?
İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri v.b. mikropların hastalık yapma karakterlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı zehirlerin (toksinler) etkilerinin ortadan kaldırılarak, geliştirilen biyolojik maddelere aşı denir.
Aşılar, insanları hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmek için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanır.
Vücut bu şekli ile kendisine zarar vermeyen mikrop ya da toksinleri tanır ve onlara karşı bir savunma yöntemi geliştirir. Böylece gerçek mikropla karşılaşıldığında da bu yöntemle savaşır ve kişi hastalığa yakalanmaz. Bu kişi artık o hastalığa karşı bağışıktır. Bağışıklama, aşıyla önlenebilir hastalıkların ve ölümlerin önlenmesi açısından en önemli toplum sağlığı müdahaleleri arasında yer almaktadır.
Aşı Türleri
Aşılar hazırlanırken kullanılan antijenlerin sınıflandırılmasına dayanılarak isimlendirilen pek çok aşı tipi vardır.
Aşı Tipi | Tanımlama |
---|---|
Canlı Aşılar | • Canlı aşılar hastalığa neden olan yaban virusun ya da bakterinin laboratuar koşullarında zayıflatılmasıyla üretilir.
• Bu şekilde elde edilen aşıdaki mikroorganizma çoğalma ve bağışıklık yanıtı oluşturma yeteneğine sahiptir. • Hastalık yapıcı özellikleri ise zayıflatılmıştır. • Canlı aşılar, bağışıklık sistemi zayıflamış ya da baskılanmış kişilere uygulanmamalıdır. • Ülkemizde kullanılan canlı aşılar BCG, OPA, KKK ve suçiçeği aşılarıdır. |
Ölü Aşılar |
• Ölü aşıların farklı türleri bulunmaktadır. • Bir mikroorganizmanın tümünü öldürülmüş halde içeren aşılara tüm hücreli aşı, mikroorganizmanın yalnızca • Tüm hücreli ölü aşılar kültür ortamında üretilen mikroorganizmanın ısı ya da kimyasal yöntemler kullanılarak öldürülmesiyle elde edilir. • Alt birim aşıları mikroorganizmanın tümünü değil yalnızca belli antijenik kısımlarını içerir. Alt birim aşılarını da subunit aşı ve toksoid aşı şeklinde • Toksoid aşılar ise toksini olan mikroorganizmaların toksinlerinin yapısı değiştirilerek toksik özellikleri yok edilmiş, |
Aşılar İçerisindeki Maddeler
MADDE ADI | ÖZELLİKLERİ |
---|---|
Polisorbat 80 | Enjeksiyon yada infüzyonluk bazı ilaçlarında içinde bulunmaktadır. Stabilizatördür.
|
Alüminyum Fosfat Alüminyum Hidroksit | İçme sularında (şebeke, pet şişe), anti asitlerde (mide ilacı), maden suyu, anne sütünde 40mikrog/L, bebek mamalarında 225 mikrog/L. bebeklerde günlük oral alınan güvenli alüminyum miktarı 1mg/kg dir. |
Laktoz, Sükroz, Mannitol, Sorbitol, Maltoz | Şeker yapısında bileşenler olup, protenik yapıların korunmasında ve ozmolar konsantrasyonun ayarlanmasında satabilizan olarak kullanılır. Tüm enjeksiyonluk ve infüzyonluk ilaçların yapısında bulunmaktadır. |
Thiomersal | Çok dozlu aşılarda kontaminasyonu(bulaşma riskini) önlemek amacıyla kullanılır.Etil civa bileşiğidir.(sodyum Etil-civa salisilat). Etil Civanın vücuttan atılma süresi 7-10 gün, metil civa (deniz ürünlerinde bol miktarda var) vücuttan atılma süresi 50 gündür. Toksik olan metil civadır. |
Hanks Ortamı, L-Alanin, L-Arjinin Hidroklorür | Amino asitlerden oluşur |
Neomisin Sülfat,Eritromisin, Kanamisin, Polimiksin B | Üretim aşamasında eser miktarda kalıntı olarak bulunabilir. Antibiyotiklerdir. |
Formaldehit | Üretim aşamasında eser miktarda kalıntı olarak bulunabilir. |
Jelatin | Bitkisel ve hayvansal kaynaklı olabilir. Bakanlık olarak kullandığımız aşılarda sığır jelatini bulunmaktadır. |
Sodyum Klorür, Süksinik asit, Trometamol, Sodyum Hidroksit, Sodyum Borat, Monopotasyum Fosfat, Disodyum Fosfat, Aminoasit çözeltisi, Laktolbumin hidrolizat, |
Tamponlayıcı (stabilizan) maddelerdir. |
Aşı Bileşenlerinin Miktarları
Adı | Miktarı | Referans Değerleri | |
---|---|---|---|
Alüminyum | 0,25 mg/ml | 0,20-0,45 mg/ml
|
|
Beşli Karma | Sükroz | 42,6 mg | 31,9-53,1 mg |
Formaldehit | 10,30 mik. gr/ml | 4-15 mik.gr/ml | |
KPA | Alüminyum | 0,25 mg/ml | 0,2-0,3 mg/ml |
Dörtlü Karma | Alüminyum | 0,32 mg/ml | 0,20-0,45 mg/ml |
Formaldehit | 9,33 mg/ml | 4-15 mg/ml | |
Hepatit B | Alüminyum | 0,60 mg | <1,25 |
Thiomersal | %0,0097 w/v | %0,0115 w/v | |
Td | Thiomersal | 0,034 mg/0,5 ml | < 0,05 mg/0,5 ml |
Formaldehit | 0,0019 g/lt | ≤ 0,2 g/lt | |
Kuduz | Thiomersal | 68,7 mik.gr/vial | 59,5-80,5 mik.gr /vial |
Hepatit A | Alüminyum | 0,43 mg/ml | 0,35-0,62 mg/ml |
Saygılarımla.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]