Yazı İçeriği
- 1 Zatürre Nedir?
- 2 Zatürreye Neden Olan Mikroorganizmalar Nelerdir?
- 3 Zatürre Ölümcül Müdür?
- 4 Zatürre ve Antibiyotik Direnci
- 5 Zatürrenin Belirtileri
- 6 Zatürre Bulaşıcı Bir Hastalık Mıdır?
- 7 Pnömoni Nasıl Bulaşır?
- 8 Pnömoniye Yakalanmayı Kolaylaştıran Etkenler
- 9 Zatürreden Korunma Yöntemleri
- 10 Pnömoni Tedavisi
Yazının son güncellemesi 16 Aralık 2019, güncellemeyi yapan Hekimsel.com
[vc_row full_width=”stretch_row”][vc_column width=”1/3″][vc_btn title=”Zatürre Aşısı” style=”3d” color=”success” size=”lg” align=”center” link=”url:http%3A%2F%2Fhekimsel.com%2Ftibbi-terimler%2Fzaturre-asisi-kimler-yaptirmali-kac-kez-yapilmali%2F||target:%20_blank” button_block=”true”][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_btn title=”Grip Nedir?” style=”3d” color=”success” size=”lg” align=”center” link=”url:%2Fhttp%3A%2F%2Fhekimsel.com%2Fhastaliklar%2Fgrip-nedir-nasil-yayilir-ve-nasil-tedavi-edilir%2F||target:%20_blank” button_block=”true”][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_btn title=”Grip Aşısı” style=”3d” color=”success” size=”lg” align=”center” link=”url:http%3A%2F%2Fhekimsel.com%2Filaclar%2Fgrip-asisi-nedir-kimler-ne-zaman-yaptirmali%2F||target:%20_blank” button_block=”true”][/vc_column][vc_column css=”.vc_custom_1576494561876{background-color: #efefefef !important;}”][vc_column_text css=”.vc_custom_1541156380464{background-image: url(/hekimsel-content/uploads/2018/04/hekimsel-açık-gri-arka-fon.jpg?id=4974) !important;}”]
Zatürre Nedir?
Halk arasında zatürre olarak bilinen pnömoni, bir akciğer hastalığıdır. Pnömoni, kısaca akciğer dokusunun iltihaplanması olarak tanımlanabilir.Zatürre, öncelikle alveoller denilen akciğerlerdeki mikroskobik hava keselerini etkiler. Zatürre, her yaş grubunda görülebilen bir hastalıktır.
Zatürreye Neden Olan Mikroorganizmalar Nelerdir?
Zatürreye bakteriler, virüsler ve parazitler gibi çok çeşitli bir çok mikroorganizma neden olabilir. Mikroorganizmaların dışında bazı ilaçlar da zatürreye neden olabileceği gibi, otoimmun hastalıklarda da vücut kendi dokularına karşı antikor oluşturarak bu dokularda iltihaplanmaya yol açabilir. Akciğerleri etkileyen otoimmun hastalıklarda bu şekilde zatürre oluşabilir.
Zatürre Ölümcül Müdür?
Antibiyotiklerin bulunmadığı dönemlerde daha ölümcül olan bu hastalık, günümüzde kişilerin ileri yaşına, sahip oldukları ek hastalıklara, zatürreye neden olan mikroorganizmanın türüne ve hastaların bünyesel zayıflıklarına göre hala ölümcül olabilmektedir. Zatürrenin günümüzde tedavi edilemediği durumların bir başka nedeni de artan antibiyotik dirençleridir.
Zatürre ve Antibiyotik Direnci
Uygunsuz antibiyotik kullanımı ile oluşan antibiyotik dirençleri günümüzde enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Antibiyotiğin bulunması ile birlikte zatürre ve benzeri bir çok hastalığın tedavis ciddi anlamda kolaylaşmış olmasına rağmen, uygunsuz antibiyotik kullanımı ile artan antibiyotik direnci yeniden bu tür hastalıklarda en başa dönme riskimizi gün geçtikçe artırmaktadır. Yeri gelmişken yeni antibiyotik geliştirme çalışmalarının da çok başarılı olmadığını hatırlatmak isterim. Yani, en zor anlarımızda elimizde olan antibiyotiklerle tedavi olduk olduk, olamadıysak durum gerçekten kötü.
Zatürrenin Belirtileri
Zatürrenin belirtilerini sayarken, zatürrenin karşımıza iki farklı şekilde çıkabileceğini unutmamak gerekiyor. Bunlardan biri tipik zatürre şekli olup, belirtileri aşağıdaki gibi ani, başlangıçlı ve gürültülü bir tablo şeklindedir.
- Üşüme, titreme ile başlayan ve 40 dereceye varabilen ateş, zatürreye yakalanan kişilerin en önemli belirtilerinden biridir.
- Öksürük
- Kirli, yeşil, pas rengi balgam
- Yan ağrısı
Zatürrenin bir diğer şekli ise atipik pnömoni olarak adlandırılan daha sinsi başlayan şeklidir ki aklımıza zatürreyi getirmediğimiz takdirde tanı koymak çok güç olabilmektedir. Bu tür zatürrenin belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Çok yüsek olmayan ateş
- Kuru, inatçı öksürük
- İştahsızlık
- Halsizlik
- Kas ağrıları
- Bulantı, kusma
- Baş ağrısı
Bunların dışında yaş gruplarına göre bazı belirtiler olmayabilir ya da öne çıkabilir. Mesela, artmış olan solunum zorluğuna ve güçlüğüne bağlı olarak özellikle yaşlı hastalarda konfüzyon (bilinç bulanıklığı) ön plana çıkabilir.
Zatürre Bulaşıcı Bir Hastalık Mıdır?
Zatürre, neden olan mikroorganizmanın diğer bir kişiye herhangi bir şekilde geçmesiyle bulaşabilen bir hastalıktır. Ama, burada belirtmek gerekir ki bu durum mikroorganizmanın bulaştığı kişinin bağışıklık sistemine bağlıdır. Yani, pnömonili bir hastanın boğazındaki bakteri herhangi bir şekilde bir başka kişiye geçtiğinde bu kişi mutlaka zatürreye yakalanacak diye bir şey söyleyemeyiz. Eğer, bulaşan mikroorganizma bulaşılan kişinin bağışıklık sisteminden daha güçlü bir seviyedeyse hastalık yapabilir. Bunun dışında bulaşılan kişinin bağışıklık sistemi güçlüyse ve kişide zatürre oluşmasını kolaylaştıracak başka bir ek anomali ve sorun yoksa, herhangi bir hastalık kişide oluşmayacaktır.
Pnömoni Nasıl Bulaşır?
Pnömoniye neden olan bakteriler direk temasla hastadan başka kişilere bulaşabileceği gibi, hapşırık, öksürük gibi yollarla da bulaşabilirler. Bunun dışında hastanın kullandığı materyallerden de hastalık başka kişilere bulaşabilir.
Pnömoniye Yakalanmayı Kolaylaştıran Etkenler
- İleri yaş
- Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı, Akciğer Kanseri, Bronşektazi,
- Kardiolojik hastalıklar,
- Nefrolojik hastalıklar,
- Karaciğer hastalıkları,
- Diyabet (şeker) hastalığı,
- Felç,
- kas hastalıkları,
- Yutma güçlüğüne neden olan hastalıklar,
- Aspirasyona neden olunan durumlar,
- Bağışıklık sistemini baskılayan hastalıklar
- Sigara, alkol kullanımı
- Sık kusmaya neden olan durumlar
- Uzun sürmüş ameyliyat öyküsü
Zatürreden Korunma Yöntemleri
Pnömoniden korunmak için öncelikle bağışıklık sistemimizin iyi çalışıyor olması gerekiyor. Bunun için daha öceki yazılarımızda da yazdığım gibi sağlıklı yaşam için doğru bir hayat tarzı oluşturmamız gerekiyor.
Bu hayat tarzı için öncelikle günde en az 2-2.5 litre su içmeli, harektsiz kalmamalı, sigaradan ve alkolden uzak durmalı, fabrikasyon ürünler dahil sağlıksız gıdalardan uzak durmalı ayrıca dengeli ve yeterli beslenmeliyiz. Bulunduğumuz ortamlarda temizlik kurallarına da uymamız hastalıklara karşı korunmamızda bir diğer önemli noktadır.
Bunların dışında eğer var olan kronik hastalıklarımız varsa hekimlerimizin kontrolünde gerekli işlemleri titizlikle yapmalıyız. Örneğin, var olan bir diyabet hastalığımız varsa kan şekeri regülasyonunu düzgün bir şekilde yapmalıyız. Yani, açlık kan şekerimiz bir gün 250, bir gün 100, bir gün 190 çıkmamalı. Kan şekerimizin her gün birbibirne yakın değerlerde ve mümkünse 100-120 arasında olması önerilir.
Zatürreye yol açabilen hastalıklardan uzak durmalıyız ve bunlara karşı korunma yöntemlerini bilmeliyiz. Bu hastalıklardan biri de grip rahatsızlığıdır. Gribin kendisi zatürreye yol açabilen hastalıklardandır. Bu nedenle, özellikle zatürreye karşı artmış riski olan kişilerin gribe karşı da korunmasında fayda vardır. Gribe karşı korunmak için yapılması gerekenler az önce saydığım düzgün hayat tarzı olduğu gibi, ayrıca kapalı ortamlardan uzak durmak, hastaların olduğu yerlerden uzak durmak gibi tedbirlerin alınması da olabilir.
Zatürreden ve gripten korunma yollarından biri de grip aşısıdır. Grip aşısı olarak grip hastalığına yakalanmayı önleyebilir ve girp rahatszılığı sırasında gelişebilcek zatürre rahatsızlığının oluşmasını engellemiş oluruz. Ancak, grip aşısının kimlere uygulanması gerektiğine göre aşıyı yaptırmakta da ayrı bir hassasiyet göstermeliyiz.
Zatürreden korunmanın günümüzdeki en etkili yöntemlerinden biri de özellikle zatürreye karşı artmış riski olan kişiler için zatürre aşısıdır.
Pnömoni Tedavisi
Zatürre, genel olarak günümüzde yatak istirahati, bağışıklık sistemini güçlendirici yöntemlerin uygulanması,temizlik şartlarına uymak, sigara, alkolden uzak durmak ve antibiyotik tedavsisi ile tedavi edilebilmektedir. Ancak, tedavide zatürrenin kaynağının belirlenmesi tedavi şeklini de etkileyebilmektedir. Zatürrenin tedavisi yoğun bakım şartlarına kadar uzanabilmektedir.
Unutmayın zatürre günümüzde hala ölümcül hastalıklar listesinde başı çeken bir hastalıktır.
Geçmiş olsun.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]